W kontekście obecnych nastrojów politycznych jeszcze większego znaczenia nabiera pytanie, gdzie najlepiej zamieszkać i jaką rezydencję podatkową wybrać. Żyjemy bowiem w dynamicznych czasach i dość trudno nadążać za zmianą regulacji podatkowych. A przecież dotykają one każdego z nas. Co prawda rozdanie kart w Europie pod względem ulg podatkowych dla osób prywatnych nie zmieniło się jakoś bardzo przez ostatnie 20 lat. Nie można jednak odmówić racji, że nieustanne zmiany dla przedsiębiorców mocno podgrzewają temperaturę i wielu nich zadaje sobie pytanie, co dalej.
Dynamika ostatnich kilku lat jest dużym wyzwaniem nie tylko dla przedsiębiorców, inwestorów i ich doradców, lecz także dla rządów konkurujących o innowacje i rozwój gospodarczy. Nie trzeba daleko szukać, bo przecież Nowy Ład w pierwotnym założeniu i zapowiedziach jego autorów miał tożsame cele. Tyle że skala skutków przeszła oczekiwania jego autorów, zwłaszcza skutków niezamierzonych. Nie o tym jednak będę tutaj pisać. Dziś chciałabym się przyjrzeć zmianom w Europie i na świecie, jakie dzieją się wokół nas w ujęciu prawnym i ułatwić podjęcie decyzji – jaką rezydencję podatkową wybrać?! O kwestiach gospodarczych można przeczytać więcej w artykule „Proste inwestycje konserwatywne. Analiza historyczna ostatnich 20 lat”.
Międzynarodowa konkurencja podatkowa w 2022 roku
Mimo wielu postulatów ujednolicenia podatków bezpośrednich międzynarodowa konkurencja podatkowa pomiędzy krajami UE wciąż kwitnie. Oznacza to, że wiele państw nadal podejmuje działania, których celem jest przyciągnięcie do siebie utalentowanych jednostek. Zachęcenie ich do zmiany rezydencji podatkowej. USA stymulują ten proces, ułatwiając wybitnym jednostkom uzyskanie zielonej karty. W Europie proces ten odbywa się przez udogodnienia podatkowe. Obok małych krajów, takich jak Monaco, Liechtenstein, Wyspa Man, w gronie państw, które oferują korzystne rozwiązania, wylądowały dziś: Cypr, Hiszpania, Malta, Luksemburg, Portugalia, Szwajcaria, UK oraz Włochy. Kraje te prześcigają się nie tylko zwolnieniami podatkowymi dla inwestorów lub pożądanych grup zawodowych. Oferują również udogodnienia polegające na swobodzie podróżowania. Czyli nie wymagają przebywania aż 183 dni w każdym roku podatkowym. Są to np. Cypr, Malta, Portugalia oraz UK.
W tej chwili praktycznie każdy kraj przyjmie nowych rezydentów z otwartymi rękami. Jedyną kwestią, której pilnują, jest to, aby delikwent, który powołuje się na rezydencję podatkową w wybranym kraju, nie przebywał 183 dni ani nie pozyskał rezydencji podatkowej w innym kraju. Badają to np. Cypr oraz Malta. Oba te kraje są cały czas na świeczniku, więc wejście w konflikt podwójnej rezydencji podatkowej z innymi państwami UE jest dla nich mocno niewskazane. Takiej weryfikacji natomiast nie przeprowadza już Szwajcaria. Szwajcaria przyjmie od nas każdy podatek, ale kompletnie nie weryfikuje, gdzie jesteśmy rezydentem podatkowym. To my musimy pilnować, czy zarządzamy naszą rezydencją prawidłowo. Cóż, Szwajcaria może sobie na to pozwolić…
Tuż obok Europy
W dobie pandemii ogromne znaczenie u inwestorów i przedsiębiorców zyskał Dubaj. Brak ograniczeń w pandemii przyciągnął wielu przedsiębiorców, a wraz z nimi duże możliwości rozwoju gospodarczego i międzynarodowego networkingu. Skala inwestycji w Dubaju znacznie wzrosła, a to mocno wzmocniło jego pozycję. No i proszę… Ministerstwo Finansów ZEA ogłosiło właśnie wprowadzenie w 2023 roku 9-procentowego podatku CIT dla spółek zarejestrowanych w ZEA. Jak to możliwe? Jeśli w grę wchodzi konkurencja podatkowa, a obecnie już wszędzie podatek CIT wynosi 12% lub więcej, to 9-procentowy podatek w Dubaju nadal będzie konkurencyjny. Jednym słowem, Dubaj na pandemii wygrał i nie wydaje się, żeby ta zmiana mogła w jakiś sposób zniechęcić inwestorów, aby prowadzić dalej biznesy przez spółki tam zarejestrowane z całym dobrodziejstwem korzyści, o których pisać tutaj nie trzeba.
To gdzie najlepiej zamieszkać? na jaką rezydencję podatkową się zdecydować?
Ze względu na coraz większą kumulację międzynarodowego biznesu w Dubaju coraz więcej osób rozważa możliwość osiedlenia się w tym mieście. Nie tylko kwestie podatkowe mają tutaj znaczenie. Obserwuję również, że w przypadku wyboru pomiędzy Cyprem, Dubajem i UK to Cypr może okazać się przegrany, mimo że trzeba tam spędzić zaledwie 60 dni. W dobie dużej migracji przedsiębiorców (i pracowników) Dubaj konkuruje dziś bardzo poważnie z UK.
Warto wskazać, że w tym tygodniu UK postanowiło wstrzymać niektóre furtki imigracyjne. Ze względu na konflikt na Ukrainie rząd postanowił zlikwidować wizę imigracyjną dla inwestorów. Pozwalała ona zamieszkać w Londynie jeśli zainwestowałeś w obligacje skarbowe w UK kwotę co najmniej 2 milionów GBP. Z obawy przed napływem brudnych pieniędzy od naszych sąsiadów z dnia na dzień zawieszono procedury imigracyjne w UK. Wszyscy wyczekujemy obecnie ogłoszenia nowych zasad. Na chwilę obecną do UK można przenieść się jako przedsiębiorca prowadzący przedsięwzięcie w ramach nowych technologii (visa for innovators). Ta furtka imigracyjna raczej powinna się utrzymać. System prawny common law Wielkiej Brytanii kreuje stabilne zasady podatkowe dla rezydentów (non-dom) w UK. Jeśli dodać do tego wizę dla właścicieli spółek nowych technologii, cały ten system odpowiada obecnym trendom państw UE. Zapraszają do siebie utalentowanych przedsiębiorców oraz pracowników.
Jakie możliwości daje rezydencja podatkowa w Hiszpanii?
Hiszpania, spełnienie marzeń wielu z nas, posiada specjalne prawo podatkowe dla cudzoziemców (prawo Beckhama). Więcej o tym pisałam w artykule „Czy warto zamieszkać w Hiszpanii? Prawo Beckhama, czyli jak nie płacić podatków w Hiszpanii”. Dzięki tym dość starym regulacjom osoby, które nabędą tam rezydencję podatkową, będą mogły skorzystać z ulgi uprawniającej do zwolnienia wszelkich dochodów z wyjątkiem dochodów z pracy (dochody z pracy opodatkowane są w Hiszpanii bez względu na miejsce ich uzyskania). O taką ulgę można wystąpić w ciągu 6 miesięcy od przeprowadzki do Hiszpanii. O ile nie byłeś jej rezydentem przez ostatnie 10 lat. Z ulgi można korzystać w roku przeprowadzki oraz w kolejnych 5 latach (czyli w sumie przez 6 lat).
A Portugalia?
Jeśli gustujesz w nieco bardziej wietrznym klimacie i lubisz kolacje przy dźwięku rozbijających się o skały fal oceanu, możesz rozważyć zamieszkanie w Portugalii. W tym celu powinieneś zdobyć status non-habitual resident. Od razu warto podkreślić, że system podatkowy tego kraju dla non-habitual mimo dobrych zamiarów wymaga obecnie odświeżenia. Niedawne zmiany, które wprowadziły opodatkowanie dochodów kapitałowych, nie są wystarczająco elastyczne dla inwestorów o rozbudowanym majątku.
Co zatem oferuje portugalska rezydencja podatkowa?
Nabycie rezydencji podatkowej w Portugalii jest możliwe w przypadku osób, które nie były portugalskim rezydentem podatkowym w ciągu ostatnich pięciu lat podatkowych. Ponadto złożyły stosowny wniosek o objęcie tym systemem opodatkowania. Status non-habitual resident można uzyskać maksymalnie na okres dziesięciu lat.
Dochody podlegające opodatkowaniu na terenie Portugalii objęte są liniową stawką 20%. Dochody uzyskane z zagranicy, które mogą być opodatkowane u źródła (choć nie muszą). Natomiast są zwolnione z opodatkowania na terytorium Portugalii, np. dochody z nieruchomości, dywidend, dochody z pracy poza Portugalią, z działalności gospodarczej etc. Więcej o systemie podatkowym Portugalii przeczytasz w artykule „Portugalia – nieoczywisty kierunek na zmianę rezydencji podatkowej”.
Dużo więcej oferują nam wyspy na Morzu Śródziemnym
Uzyskując status non-dom na Cyprze i wybierając tą rezydencję podatkową, nie będziesz płacił podatku od dywidend, odsetek. Ponadto jak każdy rezydent cypryjski nie będziesz płacił również podatku od zysków kapitałowych. Cypr nie wprowadził również do dziś podatku CFC dla osób fizycznych. Malta z kolei, na wzór UK, oferuje zwolnienie dla dochodów, które są uzyskane poza jej terytorium i niesprowadzone na Maltę. Na Malcie trzeba zapłacić minimalny podatek, podobnie jak w UK. Na obu wyspach, tj. na Malcie i na Cyprze, nie trzeba przebywać 183 dni. Tutaj Cypr wiedzie prym w UE. Minimalny czas, jaki należy spędzić na Cyprze, to pełne 60 dni w konkretnym roku kalendarzowym.
Wachlarz możliwości na zmianę rezydencji jest szeroki. Jest w czym wybierać
Razem z klientami stawiamy sobie dziś pytanie, jak ominąć obecną zawieruchę oraz gdzie bezpiecznie jest się osiedlić. Rosnąca oferta krajów UE pokazuje, że jest to trend ostatnich lat i raczej nie należy oczekiwać jakiegoś gwałtownego zwrotu. Gdy jednak klienci pytają o stabilność wprowadzonych rozwiązań, to sięgam pamięcią wiele lat wstecz. Już 10 lat temu opisałam w swojej książce najlepsze podatkowe rozwiązania europejskie dla high net worth individuals, a więc osób o znacznych aktywach. Patrząc, jak wyglądają przepisy we współczesnej Europie, warto podkreślić przewagę tych państw, które budują swoje systemy podatkowe powoli. Czyli stopniowo i rozważnie. Są to UK, Niemcy czy Cypr. Wiele z nich nie zmieniło się od przeszło 10 lat. Zmiany, jakie się od tego czasu pojawiły, są raczej konsekwencją prowadzonej polityki niż gwałtownym zwrotem akcji.
Stabilność tych systemów podatkowych, obok korzyści, jakie oferują, wydaje się dodatkową gwarancją dla osób, które rozważają zmianę rezydencji podatkowej. Takie podejście daje pewność, że nie wyleje się dziecka z kąpielą, jak to jest w przypadku opodatkowania dochodów kapitałowych w Portugalii.
Na blogu znajdziecie ponadto wady i zalety najpopularniejszych kierunków przeprowadzek. Zapraszam do dalszej lektury:
