Widząc jak wiele osób próbuje znaleźć miejsce dla siebie i swoich kryptowalut dostrzegamy problemy związane z niepełnym uregulowaniem tego rynku. Dziś rządom zależy nad przejęciem kontroli, a przynamniej nadzoru nad rynkiem kryptowalut. Można spodziewać się postępujących prac nad regulacjami w tym zakresie. Już teraz kolejne kraje Europy postanawiają zmierzyć się z tym tematem. Jak więc wygląda opodatkowanie kryptowalut w Niemczech w zestawieniu z tym co znamy z naszego systemu?
OPODATKOWANIE KRYPTOWALUT W POLSCE
W Polsce zasady opodatkowania kryptowalut są dość jednolite. Opodatkowaniu podlega dochód ze zbycia kryptowaluty a więc jej wymiany na pieniądz fiducjarny. Może się to odbyć również przez zapłatę za towar czy usługę. Dochód ten zawsze opodatkowany będzie –tak, jak zyski kapitałowe, czyli 19% podatkiem dochodowym. Dla organów nie jest też wprost istotne jak weszliśmy w posiadanie krypto. Czy było to nabycie kryptowalut na giełdzie, mining czy airdrop. To wszystko ma znaczenie jedynie w kontekście tego czy będą istniały koszty pomniejszające przychód ze zbycia krypto.
Czyli, inaczej mówiąc obecnie w Polsce wygląda to następująco:
- Określamy przychód z odpłatnego zbycia krypto jako:
- wartość krypto w przeliczeniu na PLN, w przypadku wymiany waluty wirtualnej na walutę fiducjarną, albo
- wartość w PLN usługi lub towaru, który nabyliśmy płacąc w krypto.
- Od wartości tego przychodu możemy odjąć koszt uzyskania przychodu, który wyniesie:
- tyle, za ile nabyliśmy krypto (tj. ile zapłaciliśmy za daną jednostkę walutą fiducjarną),
- wartość usługi lub towaru, w zamian za który otrzymaliśmy krypto lub
- „0” w przypadku miningu.
Ten ostatni element jest najbardziej kontrowersyjny w polskim systemie podatkowym. Z uwagi na to, że zysk z krypto jest u nas traktowany jako zysk kapitałowy, można go pomniejszyć jedynie o koszty nabycia krypto, a nie jego wytworzenia. Stąd, przynajmniej wg. obecnej praktyki i przepisów, koszty miningu (w tym sprzęt, energia itp.) pozostają neutralne dla celów podatkowych.
JAKO TO ROBIĄ NIEMCY, GDY CHODZI O OPODATKOWANIE KRYPTOWALUT?
Nasi zachodni sąsiedzi postanowili temat kryptowalut zgłębić nieco bardziej. W 2022 roku organy podatkowe Niemiec wydały dokument analogiczny do naszych objaśnień podatkowych, w którym wyjaśniły zasady opodatkowania krypto. Rozróżniono obrót kryptowalutami od ich pozyskiwania (np. kopania). Obie działalności zostały zaklasyfikowane do innego źródła dochodów.
To do jakiego źródła zakwalifikowane będą dochody z konkretnej transakcji kryptowalutami zależy od jej charakteru i częstotliwości. W Niemczech podobne jak np. w Szwajcarii określenie czy operacje mają związek z działalnością gospodarczą czy z majątkiem prywatnym są kluczowe do określania skutków podatkowych transakcji kryptowalutowych.
Czyli, inaczej mówiąc system podatkowy w Niemczech, w odróżnieniu od polskiego, pozwala na rozpoznanie miningu jako transakcji opodatkowanej jak działalność gospodarcza. W konsekwencji, koszty z tym związane, które są istotną częścią wydatków na pozyskanie każdej jednostki w ramach miningu, mogą pomniejszać podatek od kryptowalut.
W konsekwencji, w każdym przypadku trzeba rozważyć: czy sprzedaż kryptowalut następuje w ramach:
- Miningu (wtedy opodatkowujemy jak regularną działalność gospodarczą)
- Tradingu (podobnie jak wyżej: działalność gospodarcza)
- Okazjonalnego handlu walutami (sprzedaż prywatna) – tutaj możliwe będzie skorzystanie z kwoty wolnej od podatku, o której mowa poniżej
To, jaką stawkę zastosujemy w każdym przypadku zależy od dodatkowych czynników (na przykład, w którym landzie się znajdujemy). Niemniej co istotne, punkt pierwszy pozwala rozpoznać koszty wytworzenia krypto jak koszty działalności.
Co ważne, w Niemczech za zbycie uważa się każdą wymianę kryptowaluty. Czy to na walutę fiducjarną (euro, USD), towar, usługę. Ale również (inaczej niż w Polsce) wymiana na inną kryptowalutę czy token (sic!)
Aby móc oszacować czy i w jakiej wysokości powstał dochód w związku z transakcją konieczne jest określenie ceny uzyskanej za zbywaną walutę wirtualną. O ile wymiana krypto na FIAT nie przysporzy nam problemów w tym zakresie. To już wycena innego tokena, towaru czy usługi może być nieco bardziej kłopotliwa.
Kiedy twoje kryptowaluty będą zwolnione z podatku w Niemczech?
Dodatkowo, w przypadku, gdy pomiędzy nabyciem i sprzedażą walut wirtualnych mija więcej niż rok, to uzyskany w ten sposób dochód nie podlega w Niemczech opodatkowaniu. Jeżeli zbycie waluty wirtualnej następuje przed upływem roku od jej nabycia to podatnik ma prawo do zastosowania kwoty wolnej od podatku. Wynosi ona 600 euro w roku podatkowym dla wszystkich transakcji sprzedaży prywatnej (a więc dotyczy nie tylko kryptowalut ale innych składników majątku prywatnego). Nawet minimalne przekroczenie tej kwoty powoduje konieczność zapłaty podatku od całości.
A jak opodatkujesz Airdrop?
Otrzymanie waluty wirtualnej w wyniku tzw. zrzutu również jest czynnością opodatkowaną. Jeżeli otrzymanie tokena w wyniku zrzutu wiąże się z aktywnością ze strony użytkownika (np. zapostowanie informacji o zrzucie). To wartość rynkowa otrzymanego w wyniku zrzutki tokenu w zależności od charakteru będzie stanowiła albo przychód z działalności gospodarczej albo przychód ze świadczenia usług.
Niekiedy tokeny takie w momencie zrzutu nie mają początkowo żadnej wartości. W takim wypadku przychód nie powstanie. Ale jednocześnie w momencie sprzedaży tokenu (powstanie z tego tytułu przychód) nie będzie istniał koszt, który służy do obniżenia podstawy opodatkowania.
Gdy przydział tokenów odbywa się „za darmo” bez podejmowania działań przez użytkownika. W grę wchodzi prezent, którego otrzymanie należy rozpatrzeć z perspektywy przepisów o podatku od darowizn.
Czy kryptowaluty mogą stanowić dochód z pracy?
Gdy osoba otrzymuje tokeny od pracodawcy stanowią one dla niej dochód ze stosunku pracy. Każdorazowo konieczne jest zbadanie czy otrzymane krypto mają charakter świadczeń pieniężnych czy niepieniężnych. Ma to zarówno wpływ na określenie wartości tych świadczeń jak i na ich opodatkowane. W przypadku świadczeń w naturze funkcjonuje zwolnienie z opodatkowania do kwoty 50 euro /miesięcznie.
Kryptowaluty jako zyski kapitałowe
W Niemczech, podobnie jak w Polsce pewne rodzaje kryptowalut spełniają definicję papierów wartościowych. Co powoduje zakwalifikowanie ich do źródła dochodów z kapitałów pieniężnych. Gdy rozliczasz się w Polsce to nie ma to tak dużego znaczenia. Gdyż do wszystkich tych dochodów zastosowanie ma 19% stawka podatku (ale nieco różni się sposób ujęcia w deklaracji). W Niemczech natomiast ta odmienna kwalifikacja ma realny wpływ na zastosowaną stawkę podatkową, dlatego należy zachować ostrożność.
JAK WYGLĄDAJĄ PRZYCHODY Z KOPANIA KRYPTOWALUT W POLSCE I NIEMCZECH?
Kopanie kryptowalut w Polsce
W Polsce samo otrzymanie kryptowalut w wyniku Proof of work czy proof of stake nie podlega opodatkowaniu. Opodatkowane jest dopiero wyjście do FIAT. Przy czym w związku z tym, że nie jest możliwe rozpoznanie kosztów związanych z nabyciem takich krypto, opodatkowany jest de facto przychód ze sprzedaży.
Kopanie kryptowalut w Niemczech
W Niemczech, opodatkowaniu podlega już otrzymanie nagrody za mining czy staking. Działalność polegająca na miningu czy stakingu nosi znamiona działalności usługowej. A więc jeżeli jest świadczona w sposób zorganizowany i ciągły powoduje, iż zyski z takiej działalności powinny być klasyfikowanej jako dochód z działalności gospodarczej. Gdy brak jest tej ciągłości – dochody z tego tytułu winny być opodatkowane jako inne dochody z usług.
W ocenie niemieckich organów mining co do zasady ma charakter komercyjny. A więc powinien stanowić dochód z działalności gospodarczej z prawem do rozpoznania kosztów związanych z prowadzeniem tej działalności.
W przypadku stakowania sprawa jest dodatkowo bardziej skomplikowana, gdyż możemy rozróżnić dwa rodzaje operacji:
- gdy użytkownik bierze aktywny udział w tworzeniu bloku, to działaniu takiemu przypisuje się charakter komercyjny.
- w drugim rodzaju operacji nazywanym przez organy cold staking (gdzie udział użytkownika sprowadza się tylko do utrzymywania krypto w portfelu, bez aktywnego udziału w tworzeniu bloku) mamy raczej do czynienia z zarządzeniem prywatnymi aktywami.
Opodatkowanie powinno następować ze źródła dochodów z innych usług. Jeżeli dochody takie łącznie z innymi dochodami z usług nie przekraczają w ciągu roku kwoty 256 euro, nie podlegają opodatkowaniu.
PODSUMOWUJĄC
Dla regularnych traderów, którzy handlują kryptowalutami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej niemiecki system może nie być korzystny. W przypadku osób, które przechowują kryptowaluty długoterminowo sytuacja może wyglądać zupełnie inaczej. Podobnie w przypadku górników, którzy w Polsce opodatkowują de facto przychód ze zbycia wydobytych kryptowalut bez prawa do rozliczenia kosztów koparek czy prądu. W Niemczech osobno rozliczają dochód z „kopania” (z prawem do rozliczenia udokumentowanych wydatków na koparki). A osobno dochód ze sprzedaży, gdzie kosztem nabycia jest dochód z mainingu.
W branży krypto obok regulacji podatkowych ważna jest również technologia oraz Twoja świadomość, że działasz na rynku, który dąży do uregulowania. Pamiętaj. Dynamika technologii kryptowalut pozwoliła nam się mocno rozwinąć, ale nie nadążają za tym rozwiązania elektroniczne ułatwiające rozliczenia podatkowe. Urzędy skarbowe również się uczą. Zatem już teraz zastanów się jak ustawić swoje procesy, technologie, które Ci pozwolą ułatwić przygotowanie zeznania.
Niemiecki system opodatkowania kryptowalut opiera się o to, aby każdemu zdarzeniu nadać sens podatkowy. Właściwie go zakwalifikować i zapłacić podatek od kryptowalut. Niekiedy może to nastręczać nie lada trudności, w szczególności, gdy transakcji jest dużo. Dlatego też nie dziwi, że regularnemu tradingowi, miningowi czy działalności w ramach proof of stake przypisuje się znamiona działalności gospodarczej. A rozliczeń dokonuje się w profesjonalny sposób. Dla osób fizycznych dokonujących transakcji krypto w ramach zarządu majątkiem prywatnym istnieją kalkulatory. One w oparciu o wyciągi z portfela kryptowalutowego same kalkulują wysokość podatku i złożenie deklaracji podatkowej jest dużo łatwiejsze. Wiele rynków dąży do uregulowania transakcji kryptowalutowych. A państwach, w których ten obrót jest nieuregulowany, nie oznacza, że kryptowaluty nie podlegają, lub nie będą podlegać opodatkowaniu.
