Dziś odcinek specjalny – wywiad, prosto z Cypru, którego motywem przewodnim będzie spółka na Cyprze i kwestia, która zastanawia całkiem sporą grupę Polaków: czy warto otworzyć biznes za granicą. Na te i inne tematy rozmawiam z prawnikiem korporacyjnym na Cyprze – Stellą C. Koukounis.

Stella opowie o swojej pracy oraz przedstawi ciekawe informacje na temat sytuacji gospodarczej na Cyprze. Przedstawi Ci, dlaczego Cypr potrzebuje Polaków i jaki biznes jest mile widziany na tym kraju. Powie również, czy na Cyprze istnieje możliwość otrzymania dofinansowania dla przedsiębiorców. Zaprezentuje także inne branże działające na Cyprze oraz powie, jaki jest roczny koszt prowadzenia firmy na Cyprze.

Anna Maria: Tym razem pojawiam się na Cyprze i to wydanie będzie w języku angielskim, ponieważ spotykamy się ze Stellą, prawnikiem korporacyjnym na Cyprze. Pracujemy razem od 15 lat.

Stella: Tak, mniej więcej

Anna Maria: Stella jest bardzo profesjonalnym prawnikiem ze wszystkich osób, które poznałam na Cyprze. I zawsze jak pracujemy razem, to wiem, że wszystko jest prawidłowo wdrożone i zaopiekowane dla naszych klientów tutaj na Cyprze. Chcę porozmawiać o tym, jak możemy wykorzystać Cypr w dzisiejszych czasach. Po tych wszystkich zmianach, które były w Europie i Polsce. Jak można spróbować skorzystać z tego pięknego otoczenia do budowania biznesu.

Stella, proszę powiedz czym się zajmujesz dla klientów przyjeżdzających na Cypr? Czy pracujesz dla polskich klientów?

Stella: Przede wszystkim dziękuję za tą możliwość. To duża przyjemność prowadzić z Tobą rozmowę. Dziękuję. Zawsze miło jest się z Tobą spotkać.

Od czasu naszego pierwszego spotkania pracuję z polskimi klientami przez ostatnie ponad 15 lat i w wielu tematach pracowałyśmy razem. I to jest zawsze co zależy od Ciebie. To zależy od nas obu i dziękuję za tą możliwość. 

CYPR DLACZEGO JEST DOBRY DLA INWESTORÓW

Cypr dalej jest, w to wierzę dobrą opcją dla polskich inwestorów, ale z innych powodów niż te które obowiązywały, kiedy zaczęłyśmy współpracę. Na początku może było dużo więcej zachęt podatkowych, aby wybrać Cypr zamiast innych jurysdykcji w Europie. Lecz w miarę rozwoju systemu podatkowego na Cyprze i świadomości podatkowej w Europie w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Cypr oferuje dużo więcej świadomemu polskiemu inwestorowi.

Nie zapominajmy, że Polska jest jednym z największych centrów biznesowych w Europie. Przyciąga mnóstwo firm z całego świata. Więc to nie tylko polskie firmy wzrastają, ale też te z US z tego co wiem, też wielu inwestorów nawet z Azji wybiera Polskę na siedzibę swoich biznesów. 

Anna Maria: To również i ja widzę, ale dobrze wiedzieć, że jest to również widoczne tutaj.

Stella: Jest oczywiście i jakość polskich zespołów, poziom edukacji i zaradności, to widzimy.

Anna Maria: Jak myślę o pracy, to pamiętam, że ilekroć pracowałam z jakąkolwiek inną jurysdykcją to zawsze mieliśmy problem, że my jako ostatni wychodzimy z biura. Tak, Irlandia już nie pracuje. Wielka Brytania też nie. A na Cyprze nawet jak jesteście godzinę po, nadal pracujesz, ale masz przerwę w ciągu dnia.

Stella: W wielu naszych firmach jest zwyczaj, że między pierwszą a trzecią mamy sjestę, ale tak, rozmawiałyśmy o tym wczoraj wieczorem, że etos pracy u Polaków jest na prawdę czymś, co można podziwiać. 

DLACZEGO POLACY MIELIBY PRZYJEŻDZAĆ NA CYPR? JAK OTWORZYĆ SPÓŁKĘ NA CYPRZE

Zapytałaś mnie wcześniej o to, dlaczego Polacy mieliby przyjeżdżać na Cypr? Dlaczego mieliby pracować na Cyprze?

Po pierwsze, naprawdę potrzebujemy tego typu przykładów do doskonalenia sposobu w jaki pracujemy, ponieważ zawsze miło być w otoczeniu profesjonalistów, którzy podnoszą poziom doświadczeń.

Jeżeli mamy przejść do konkretnych obszarów, to spójrzmy na cyfryzację wielu naszych procesów publicznych tu na Cyprze. Zaczynając od rejestracji firm, co jak wiem jest zawsze tematem rozmów. 

Jak szybko mogę mieć wydane certyfikaty? Jak szybko mogę mieć je zatwierdzone? Może się wydawać, że to coś prozaicznego i prostego, ale ty I ja wiemy, że wszystkie władze tych dwóch jurysdykcji, potrzebują dokumentów zalegalizowanych w określony sposób. Zatem fakt, że możemy zamówić dokumenty wpływające na zmiany w firmie online oznacza, że możemy mieć wyniki z powrotem w ciągu jednego lub najwyżej dwóch dni roboczych. Zalegalizowane w ciągu kolejnego dnia, co najwyżej. Czyli w ciągu dwóch, trzech dni masz certyfikat, który prawdopodobnie wcześniej zająłby tydzień, a nawet więcej.

Anna Maria: Powiem Ci, że co uważam za bardzo wygodne w tej chwili, to jest to, że mogę od razu sprawdzić, czy jest dyrektor czy osoba zajmująca się sprawami korporacyjnymi tu na Cyprze. Mogę natychmiast sprawdzić. Gdzie są zaangażowani w inne biznesy i mam wszystkie informacje dostępne online.

Stella: Tak, tak jest. I faktycznie znaczenie też ma, że osoba rejestrująca spółki, urocza Pani, jest bardzo poinformowana. Pracowała z dala od departametu i jest nastawiona na rozwiązania. Skupiona, aby zapewnić, że interesy wszystkich stron transakcji są zadbane, i że traktujemy rejestry poważnie.

JAKIE BRANŻE SĄ POŻĄDANE NA CYPRZE?

Anna Maria: Jakie firmy powinny tu być? Jakie branże? 

Stella: Wszystkie z sektora usług, telekomunikacji, oprogramowania, IT

Anna Maria: Dlaczego? Znamy Cypr z perspektywy holdingów. Zawsze jak pamiętam i dalej tak jest, Cypr jest dobry dla holdingów. Ale dlaczego usługi?

Stella: Widzieliśmy, że jedne z największych firm zakładały tutaj na Cyprze swoje biura i przenosiły swój zespół w czasie pandemii. To się stało z powodu pandemii głównie, ale jednocześnie było to też możliwe.

Anna Maria: Ale koszty życia są spore.

Stella: Nie są niskie. Są wciąż niższe niż inne jurysdykcje, jak Luksemburg, powiedziałbym, nawet Malta. Nie będę nawet mówiła o naszych zaprzyjaźnionych konkurentach z niderlanów. 

Wszystkie te jurysdykcje oferują również doskonały model biznesowy i usługi, Nikt tego nie kwestionuje.

Ale to jest kwestia tego, że koszty życia na Cyprze są dużo niższe niż w tych jurysdykcjach. Nie powiedziałbym, że jest niższy od Polski, pewnie dlatego, że Polska jest dużo większym rynkiem, więc może sobie pozwolić na utrzymanie cen na rozsądnym poziomie. Ale pomyślmy na przykład o Francji. Więc koszty życia pozwalają na bardzo rozsądne rozwiązania osiedlenia się dla tych, którzy chcą założyć biznes na Cyprze. Relokowania zespołu, jego zatrudnienia, etc..

Prawo dotyczące zatrudnienia. Mieliśmy przypadek dużej korporacji, która przenosiła swój zespół próbowała załatwić wizy. A zespół pochodził z różnych jurysdykcji, obywateli państw spoza Europy i UE.

Stosowaliśmy bardzo podobną procedurę dla wszystkich i udało nam się uzyskać wizy pracownicze w ciągu kilku miesięcy. Upewniliśmy się, że te osoby legalnie wjechały na teren Republiki szczególnie mówię o obywatelach państw spoza Europy. Wszystko przebiegało bardzo, bardzo sprawnie, tak że ludzie mogli pracować nad tym, co rzeczywiście jest ważne.

Anna Maria: Pamiętam, że mieliśmy taką sytuację, że chcieliśmy przenieść ludzi z Białorusi na Cypr i to było niesamowite, jak szybko i sprawnie udało się to zrobić.

Ale przejdźmy do strony biznesowej. Dlaczego usługi?

Stella: Nie mamy tutaj przemysłu ciężkiego, prawda. Więc fabryki i praca fizyczna, przenoszenie ludzi do tego rodzaju pracy, nie mielibyśmy odpowiedniej infrastruktury. A przecież usługi są łatwiejsze. Ludzie mogą zatrzymać się w pięknym miejscu, takim jak to z widokiem na plażę i nadal być zaangażowani w swoją codzienną pracę, nawet jeśli ich siedziba może być albo w Polsce, albo nawet w bardziej odległych miejscach jak Islandia czy Finlandia lub w zależności od tego, gdzie trzeba wytworzyć technologię. Mamy niesamowitych profesjonalistów IT i to jest obszar, który się rozwija. Muszę powiedzieć, że Cypryjczycy naprawdę przełączają się ze zwyczajowego studiowania prawa i księgowości, bo każdy jest tutaj prawnikiem albo księgowym, na obszary technologiczne.

START-UPY NA CYPRZE. FINASOWANIE SPÓŁKI NA CYPRZE?

Stella: I mamy kilka niesamowitych startupów które powstają tutaj na Cyprze i dostają finansowanie z Y Combinator, na przykład, to tylko jeden z przykładów, który przychodzi mi teraz do głowy. Więc dostają finansowanie od poważnych firm. 

Anna Maria: Jeżeli polski biznesmen przyjeżdża na Cypr ze swoim pomysłem na rozwój biznesu związanego z nową technologią, to czy może tutaj uzyskać finansowanie?

Stella: Tak. Cyprus Seeds jest jedną z organizacji, która promuje finansowanie dla cypryjskich firm. Musieliby oczywiście założyć firmę cypryjską. 

Anna Maria: Zatrudnić Cypryjczyka.

Stella: Polscy przedsiębiorcy nie muszą zatrudniać Cypryjczyka bo są z UE, ale kraje spoza UE tak. 

Anna Maria: Pomówmy o Polakach.

Stella: Dobrze, czyli nie muszą zatrudniać zespołu cypryjskiego. Ale jednocześnie, kiedy aplikujesz do cypryjskich VC to myślę, że pomaga, gdy pokażesz, że to, co zamierzasz rozwijać, będzie pomagać Cyprowi, pomoże technologii w kraju.

Anna Maria: Twoja technologia może być pomocna na całym świecie, ale powinna też wpływać na gospodarkę lokalną.

Stella: Tak, i my to robimy. To znaczy, mamy klientów w tym sektorze i prowadzimy Spółki na Cyprze np. szczególnie na wczesnych etapach zdobywania funduszy i nawigowania przez różne władze, a także różne firmy private equity, ponieważ jest Fundacja Superior Angel Investors przepraszam, stowarzyszenie.

Cypr jest małym miejscem. To naprawdę pomaga, gdy znasz kogoś, kto ma kontakty, które mogą połączyć ludzi biznesu. I my to bardzo często robimy. I tak, infrastruktura istnieje i się rozwija.

Anna Maria: Kiedy rozmawiamy w tej chwili, widzę Cypr w całkiem innych barwach niż wcześniej. Dobrze, że się spotkaliśmy. 

Stella: Tak, ja też tak uważam.

Anna Maria: Jakieś inne branże, które możemy tu sprowadzić?

Stella: Tak, wiem, że może to zabrzmieć trochę poza rynkiem, bo zwykle rozmawiamy o bardzo podstawowych sprawach korporacyjnych, ale wiesz, że branża filmowa. Wiesz, że Polska ma bardzo rozwijającą się branżę filmową.

Anna Maria: Ma. Wiem. Wiem nawet, że jest ktoś tutaj na Cyprze z Polski.

Stella: Naprawdę?

Więc Cypr oferuje obecnie wiele zachęt dla firm produkcyjnych aby założyły swój biznes, aby realizowały swoje produkcje tutaj na Cyprze i korzystały z krajobrazu używając go jako bazy filmowej.

Anna Maria: Znowu, zwróćmy uwagę na koszty, koszty przelotów nie są wysokie. Masz kilka połączeń w ciągu dnia w tej chwili na Cypr z różnych miejsc w Polsce.

Stella: Tak. Ja naprawdę lubię, bardzo lubię polskie produkcje. Muszę ci powiedzieć, że moim zdaniem jakość jest niesamowita. Powiedziałbym, że produkcja w całości. Nie jestem ekspertem, ale kamery, sposób, w jaki jest tworzona historia. Śledzimy to głównie przez Netflix. Ale oglądamy, mimo że jest po polsku. Wybieramy słuchanie języka polskiego w przeciwieństwie do przełączania go na inny język, co jest niesamowite. Śledzimy napisy. To jest kolejny sposób wymiany kulturowej. Również wiele rzeczy staje się dostępnych dla nas, do których wcześniej nie byliśmy przyzwyczajeni. Byliśmy narażeni głównie na filmy hiszpańskie, latynoskie albo brytyjskie czy amerykańskie. Nagle pojawiła się przed nami nowa branża.

Anna Maria: Jedna rzecz, która myślę, że nie chciałabyś naśladować.

Stella: Powiedz mi 🙂

Anna Maria: ZIMA

Stella: Pewnie nie. Przy tych niskich temperaturach, mnie znasz, to pewnie nie wytrzymałbym zbytnio tego zimna. Ale to jest kolejny powód, dla którego warto skorzystać, jeżeli jesteś firmą produkcyjną,

to jest sens wykorzystać ten czas tu i sprowadzić tutaj swoje produkcje.

Są zachęty podatkowe, są zachęty lokalizacyjne, są ludzie. Tak więc jest wiele powodów, dla których warto wybrać Cypr w tym celu. 

SPÓŁKA NA CYPRZE – KOSZTY

Anna Maria: Jeżeli przyjedziemy tutaj i wtedy zdecydujemy się założyć firmę to chciałbym porozmawiać jakie to są koszty? Jakie są roczne koszty, które ktoś powinien wziąć pod uwagę, gdy chce tutaj założyć działalność? Zacznijmy od założenia firmy.

Stella: To kosztuje około 750 euro lub coś w tym stylu, trzeba zapłacić bezpośrednio do rejestratora firm, aby stworzyć firmę. Więc to są wydatki obejmują jakieś pieczątki, ect.

Czyli mamy opłaty za założenie spółki na Cyprze. Następnie mamy opłaty wnoszone na rzecz dostawców, którzy oferują usługi rejestracji siedziby lub usługi sekretarskie.

I co ważne, te usługi są teraz regulowane. Nie każdy może oferować te usługi bez posiadania licencji. To się zmieniło, w porównaniu z przeszłością. Mamy tu nasze regulowane organy nadzoru. Cypryjską Komisję Papierów Wartościowych i Giełd, Cypryjska Izbę Adwokacką, Stowarzyszenie Księgowych. Są oni z jednej strony bardzo rozsądni, a z drugiej ostrożni i rozważni. Chcą mieć pewność, że usługa jest uregulowana. Mamy więc opłaty dla tych usługodawców.

Mamy opłaty za przygotowanie księgowe i audytowe, bo to jest wymóg, że spółka na Cyprze przygotowuje co roku audytowane sprawozdania finansowe, które są następnie składane w ciągu 18 miesięcy od ich sporządzenia do rejestratora spółek w zakresie przejrzystości. Czyli przyjeżdżasz tutaj, tworzysz firmę i wtedy jest pewien poziom odpowiedzialności i przejrzystości, który daje pewność, że wszystko jest zapewnione.

Anna Maria: Jeżeli chcesz założyć budżet, oczywiście nie mówię tutaj o zatrudnianiu ludzi i zakładaniu działalności gospodarczej jako przestrzeni i otoczenia, tylko o stronie prawnej. 10 000 euro, 20 000 euro rocznie? Jaka jest średnia?

Stella: Nie, zdecydowanie mniej niż 10 000 euro. na stworzenie firmy. Zdecydowanie mniej.

Anna Maria: Nie tylko na stworzenie, a na utrzymanie.

Stella: Tak. Jedyna rzecz – odniosę się do mediany powiedzmy. średniej firmy według liczby transakcji w ciągu roku. Koszty nie przekroczyłyby 5000 euro, nie powinna przekroczyć 5000 euro. I znowu, to jest bardzo przybliżona wartość.

Anna Maria: Plus księgowość?

Stella: W niektórych przypadkach może to być nawet z księgowością, bo to tak naprawdę zależy od tego, co firma robi. Jeżeli to jest firma, która ma kilka osób tutaj na Cyprze, podejmuje decyzje tutaj na Cyprze, zarząd spotyka się tutaj, co oznacza, że nie używa dostawców, ale sami przyjeżdżają albo żyją tu. Więc te rzeczy powodują obniżenie kosztów. Ja bym zdecydowanie powiedziała, że około 5000, może nawet łącznie z księgowością.

Anna Maria: Z mojego doświadczenia to jest około dziesięciu. Jeśli chcesz mieć jakąś międzynarodową wiedzę na temat właściwego utrzymywania cypryjskiej firmy, biorąc pod uwagę również na przykład polskie przepisy podatkowe i prawne.

Stella: Co oznacza, że masz niższą bazę, a potem wzbogacasz ją o doradców, o których wspomniałeś i nadal jesteś na konkurencyjnym poziomie.

Anna Maria: Tak, w porównaniu do innych jurysdykcji. Nie spodziewałem, że macie tutaj niższe koszty życia. Myślałem, że jest drożej niż w innych miejscach, ale to jest dobra informacja. Gdzie masz tutaj swoją siedzibę? Bo w tej chwili jesteśmy w Pafos z pięknym widokiem.

GDZIE MASZ SIEDZIBĘ NA CYPRZE?

Stella: Tak. Mój Boże, wyspa jest teraz zielona. Ponieważ trochę padało, wszystko kwitnie. Dzisiaj jest całkowicie letnia temperatura.Więc nasze biuro ma siedzibę w Nikozji, w samym, samym sercu Nikozji na ulicy Stasikratous. Mój zespół składa się z kolejnych czterech prawników i dwóch asystentów oczywiście, współpracujemy z księgowymi doradcami podatkowymi, więc kiedy dostajemy pytanie, które zawiera elementy, które nie są stricte prawne, ale obejmują podatek dochodowy od osób prawnych VAT, etc., oprócz mnie, ja jestem przeszkolona i mogę odpowiadać na pewne zapytania, mój zespół też potrafi, do pewnego poziomu. Ale my możemy zweryfikować wszystkie pytania bardzo, bardzo szybko ze względu na silną sieć kontaktów, którą posiadamy. Jesteśmy bardzo pro biznesowi i jesteśmy bardzo pro rozwiązania dla naszych klientów, co myślę, że może być naszą przewagą konkurencyjną od wielu innych kolegów, którzy są znakomici w udzielaniu porad. My mamy inne zaplecze. Ja pracowałem jako wewnętrzny i zewnętrzny prawnik bardzo blisko z family offices i z funduszami private equity, i wiem, jak to jest być w pozycji osoby, która decyduje, kogo zaangażować, gdzie zainwestować. I myślę, że to daje mi inną perspektywę niż być może kogoś, kto zawsze był zaangażowany jako zewnętrzny doradca.

Anna Maria: Dziękuję bardzo. Dziękuję Państwu, myślę, że to doświadczenie, o którym opowiedziała Stella jest fantastyczne i CYPR jawi się w nowym świetle. Zapraszam, do zobaczenia ponownie w Polsce, za tydzień.

Zapraszam do subskrybowania kanału Wealth Advisory – Anna Maria Panasiuk poprzez klikniecie przycisku subskrybuj, a także zostawiania komentarzy, na które w oparciu o moje doświadczenie i aktualną wiedzę z chęcią odpowiem. Jestem obecna z podcastem też na Spotify i ApplePodcast. 

Zapraszam na kolejny odcinek w każdy czwartek ok. godziny 18.00

Powrót do listy podcastów